آیا تا بحال به این فکر کردهاید که روان نیز مانند جسم دچار سرماخوردگی میشود؟
سرماخوردگی روانشناختی، لقبی است که در برخی جوامع بر روی افسردگی گذاشته شده است، چرا که امروزه افسردگی یکی از شایعترین مشکلات روانی جهان است، که تأثیرات عمیقی بر زندگی افراد دارد. اگر با این عبارت به خوبی آشنا شویم، در شناسایی و اقدام جهت درمان آن نیز در مراحل اولیه میتوانیم درست عمل کنیم. در اینجا، به بررسی افسردگی، علتهای آن، و راهکارهایی برای درمان و مدیریت آن خواهیم پرداخت.
شناخت افسردگی
به طور کلی، افسردگی به عنوان یک وضعیت روحی و روانی متمایل به احساسات افسرده، ناراحتی و کاهش انرژی تعریف میشود. این مشکل ممکن است از طریق عوامل ژنتیکی، شیوه زندگی و رویدادهای روزمره ایجاد شود. شدت افسردگی مانند هر بیماری دیگری میتواند درجات مختلفی را شامل گردد. نشانههای افسردگی نیز میتوانند بسیار متنوع باشند و افراد مختلف ممکن است تجربههای متفاوتی را داشته باشند. در ادامه به برخی از نشانههای معمول افسردگی اشاره خواهیم کرد:
احساس افسردگی: افراد ممکن است احساسات شدیدی از افسردگی، بیاشتهایی، بیخوابی یا خواب بیش از حد و احساس ناامیدی را تجربه کنند.
کاهش انرژی: افراد مبتلا به افسردگی ممکن است انرژی و انگیزه کمتری برای انجام فعالیتهای روزمره داشته باشند. حتی وظایف ساده مانند برخاستن از تخت و انجام کارهای روزمره نیز برای آنها مشکل باشد.
کاهش لذت: افراد مبتلا به افسردگی ممکن است از دست دادن لذت در فعالیتهایی که قبلاً برایشان لذتبخش بودهاند، گزارش دهند. به عنوان مثال، علاقه به فعالیتهایی همچون ورزش، دیدن فیلم، یا دیدار با دوستان کاهش مییابد.
افکار منفی: اندیشههای منفی و ناپسند ممکن است افراد را تسخیر کنند. آنها ممکن است احساس کنند که هیچ کاری در زندگی، ارزش انجام دادن ندارد و به خودشان و دیگران بیاحترامی میکنند.
علائم جسمی: افسردگی ممکن است با علائم جسمی همراه باشد، از جمله دردهای مختلف بدنی، مشکلات گوارشی، سردردهای میگرنی و افزایش یا کاهش وزن بیش از حد. البته لازم به ذکر است که این نشانهها ممکن است در هر فرد به صورت متفاوتی ظاهر شود و برای تشخیص دقیق افسردگی، نیاز به مشاوره و تشخیص حرفهای از طرف مشاور، روانشناس و یا روانپزشک است. داشتن هریک از این علائم و یا شرکت در تستهای آنلاین افسردگی به هیچ وجه ملاک قابل قبولی برای تشخیص افسردگی نمیباشد.
علل افسردگی
عوامل ژنتیکی: بر اساس تحقیقات، ژنهایی که از والدین به ارث میبریم، میتوانند احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش دهند.
شرایط زندگی: عواملی مانند استرسهای روزمره، از دست دادن عزیزان، مشکلات مالی، بازنشستگی، زایمان، تغییرات فصلی و انزوا میتوانند عوامل مؤثری در ایجاد احساس افسردگی و تداوم آن باشند.
عوامل فیزیولوژیکی: اختلالات شیمیایی در مغز، مثل عدم تعادل سروتونین، کمبود برخی ویتامینها مانند ویتامین دیو یا برخی بیماریهای جسمی مانند بیماریهای قلبی ممکن است نقشی در ایجاد افسردگی داشته باشند.
عوامل روانشناختی: افرادی که احساس ناکامی و نارضایتی از خودشان دارند و دائم به مقایسه خود با دیگران پرداخته و خود را سرزنش میکنند، ممکن است به افسردگی مبتلا گردند.
راههای مقابله با افسردگی
درمانهای روانشناختی: کمک گرفتن از یک مشاور یا روانشناس میتواند در هر درجهای از افسردگی موثر واقع گردد. اثربخشی رویکردهای درمانی متعددی بر بهبود افسردگی تایید شده است.
داروهای ضد افسردگی: در برخی موارد، مصرف داروهای ضد افسردگی، به عنوان درمان تکمیلی و در کنار درمانهای روانشناختی، نیاز بوده و موثر است. در صورت نیاز به دارو، تنظیم دقیق دوز دارو توسط روانپزشک به منظور کسب بهترین نتیجه از درمان، بسیار مهم میباشد.
تغییرات در شیوه زندگی: ورزش منظم، ایجاد عادات سالم، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و هوای آزاد و مدیتیشن میتوانند بهبود قابل توجهی در وضعیت روحی و بهبود خلق ایجاد کنند. همچنین خواب کافی و با کیفیت نیز از اهمیت بالایی در بهبود وضعیت روحی برخوردار است.
Adsتغذیه: تغذیه مناسب میتواند نقش مهمی در بهبود خلق و وضعیت روحی افراد ایفا کند. برخی از راههایی که با تمرکز بر تغذیه میتوانند به بهبود خلق افسرده کمک کنند عبارتند از:
مصرف مواد غذایی با ارزش غذایی بالا مانند مصرف میوهها و سبزیجات تازه به میزان کافی که حاوی ویتامینها و موادمغذی مورد نیاز برای سلامتی روحی باشند، میتواند مفید باشد.
مصرف منابع پروتئینی سالم مانند ماهی، مرغ، سویا، حبوبات و مغزهای گردو و بادام میتواند بهبود خلق روحی را تسهیل کند.
مصرف کربوهیدرات سالم مانند غلات کامل، میوهها، سبزیجات، و حبوبات میتواند سطح انرژی و خلق افسرده را بهبود بخشد.
مصرف چربی سالم مانند اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهیهای چرب مانند ماهی سردابی، روغن کنجد، روغن زیتون و آووکادو یافت میشوند، میتواند به بهبود خلق افسرده کمک کند.
مصرف مواد غذایی با قند اضافه و چربی اشباع بالا میتواند سطح انرژی را کاهش دهد و برای خلق افسرده مضر باشد.
همچنین، توجه به تغذیه متناسب با وعدههای غذایی منظم، نوشیدن آب کافی و اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل نیز میتواند به بهبود خلق افسرده کمک کند.
مجموعه "بیاب سلامت" با استفاده از هوش مصنوعی، تکنولوژیهای نوین، محاسبات دقیق و تیم متخصص خود، با تکیه بر تشخیص به هنگام و موثر، میزان نیاز افراد به مواد مغذی مورد نیاز آنها در طول شبانه روز را محاسبه نموده و مقادیر مجاز مصرف و توصیههای لازم را پیشنهاد میکند. بنابراین مراجعه به "بیاب سلامت" و مشورت با متخصصین این مجموعه میتواند ما در انتخاب رژیم غذایی مناسب خودمان کمک شایانی کند.
افسردگی یک مشکل جدی است که نیازمند توجه و درمان صحیح است. همچنین، اهمیت ایجاد حمایت و فضای امن برای افراد مبتلا به این بیماری نیز قابل تأکید است. با شناخت علل و راههای مقابله، میتوان به افرادی که با این مشکل مواجه هستند، کمک کرد تا زندگی بهتری داشته باشند.
Adsبا توجه به شدت علائم و اثرات افسردگی بر زندگی روزمره، تشخیص صحیح و به موقع و درمان این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر احساس میکنید که با افسردگی مواجه هستید، بهتر است به مشاور، روانشناس و یا روانپزشک مراجعه کنید تا به شما راهنمایی و درمان مناسب ارائه دهد.
منابع
American Psychiatric Association. “Diagnostic and statistical manual of mental disorders”. American Psychiatric Publishing, 2013.
Mayo Clinic Staff. Depression-major depressive disorder, 2022.
National Institute of Mental Health. Depression. Retrieved from
Harvard Health Publishing. “Foods linked to better brainpower”. 2021