#پارت_دوم
تاثیر بر بیماریهای قلبی– عروقی و فشار خون:
Methiinو Flavonoid Quercetin تركيباتي هستند كه در پياز بيشتر از سير وجود دارند و سبب كاهش شدت بيماريهاي قلبي- عروقي و كم شدن سطح كلسترول خون ميشوند. علاوه بر اين تركيبات غيرسولفوري ديگري مانند Steroid saponins در سير يافت مي شوند كه توانايي كاهش غلظت كلسترول خون را دارند.
خواص ضد دیابتی:
تركيبات بيواكتيو سير و پياز مانند Methiin و ACS، فعاليت ضد ديابتي خود را با تحريک توليد و ترشح انسولين از پانكراس، جلوگيري از جذب گلوكز تغذيه اي و فراهم نمودن ذخيره گلوكز اعمال ميكنند.
خواص ضد پلاکتی:
وظيفه اصلي پلاكت ها، حفظ هموستاز عروق خوني و بندآمدن خون بعد از آسيب ديدگي عروق خوني ميباشد. در مطالعات انجام شده روي خاصيت آنتي ترومبوتيک پياز، مشاهده شد كه عصاره آبي(aqueous) از تشكيل ترومبوكسان و افزايش بسيار مؤثر تجمع پلاكت ها جلوگيري مي كند. گزارش شده است كه فعاليت ضد پلاکتی سير بدليل تركيبات سولفور بيشتر، 13 برابر قوي تر از پياز مي باشد. علاوه براين، تركيبات غيرسولفوري ديگري مانند Quercetin و B-chlorogenin نيز فعاليت ضد پلاكتي دارند.
تاثیر بر دستگاه تنفس:
تركيبات جداشده از پياز بويژه تيوسولفينات ها و Cepeanes، آثار قابل توجهي را از خود نشان مي دهند. به اين صورت كه متابوليسم ايكوزانوئيد را فعال ميكنند و سبب محدودكردن برونش ها مي شوند كه نشان دهنده فعاليت ضد آسمي اين تركيبات است. علاوه بر اين، مشاهده شده است كه تيوسولفينات هاي غيرمشابه در پياز، Allicin و تيوسولفينات هاي ماژور سير، فاقد فعاليت ضد آسمي و برونشيوليت هستند.
تاثیر روی سیستم ایمنی:
یافته هاي فراواني درباره آثار قابل توجه تركيبات و محصولات سير بخصوص AGE، بر سيستم ايمني بدن گزارش شده؛ درصورتي كه براي پياز هيچ خاصيت ضد التهابي اعلام نشده است .AGA ، خواص ضد آلرژيک و ضد توموري دارد و ميتواند بطور مستقيم و غيرمستقيم بر سيستم ايمني بدن اثرگذار باشد. همچنين در توليد لنفوسيت و آنتي بادي در بدن نيز نقش دارد. برخي از مطالعات نشان داده است كه سير مي تواند در پيشگيري از عوامل سركوبگر سيستم ايمني نقش مؤثري داشته باشد. تأثيرات ايمنسازي سير در حفاظت در برابر سرطان ها، بيماريهاي مقاربتي و ايدز مشاهده شده است. ايمني ايجاد شده توسط سير ميتواند به درمان و پيشگيري از بيماريهاي قارچي تهاجمي كمک كند. همچنين پژوهش ها نشان مي دهند كه سير همراه با عوامل ضد قارچي بدن در ايمن سازي سلولهاي ميزبان نقش دارند.
سایر خواص موثر:
علاوه بر فعاليت هاي زيستي مذكور، جذب AGE از روده كوچک ميتواند از بيماران در برابر عوارض داروهاي ضد توموري مثل: استفراغ، تهوع، التهاب معده، زخم معده، خونريزي و زخم روده محافظت كند. مصرف پياز ميتواند فرآيند گوارشي را تحريک نمايد و سبب افزايش سرعت جذب غذا و كاهش زمان عبور غذا از لوله گوارشي شود. فعاليت پري بيوتيک سير و پياز به ميزان فيبرهاي قابل حل آنها بويژه نشاسته و فروكتواليگوساكاريدهاي اين دو گياه كه در روده بزرگ جذب ميشوند، وابسته است؛ زيرا در روده بزرگ، باکتوباسيلها (Lactobacilli) و بيفدوباكتري هايي (Bifidobacteria) وجود دارند كه تأثير مثبتي روي سلامتي افراد دارند. نشاسته و فروكتواليگوساكاريدهاي موجود در سير و پياز ميتوانند براي غني سازي مواد غذايي استفاده شوند بدون آنكه تأثير منفي روي مزه غذاها داشته باشند.
اثرات جانبی نامطلوب:
اثرات جانبي نامطلوب كمتر ديده ميشوند؛ اما اثرات جانبي معمولي مانند بوي بد دهان و بدن حتي بعد از خوردن اندكي سير و پياز وجود دارند. مصرف بيش از حد سير و پياز درصورتي كه معده خالي باشد، آثار نامطلوبي همچون آبسه معده و روده، باد شكم و تغييرات رژيم غذايي دارد. ممكن است برخي اثرات بندرت ديده شود مثل درماتيت آلرژيک كه در اثر تماس با پوست يا عصاره پياز روي ميدهد و همچنين اثرات آسم زا در كارگراني كه در مراكز صنعتي با پودر سير و پياز سروكار دارند. سوزش و تورم پوست، برونشيت و آسم بدليل اثرات Allicin موجود در سير و پياز نيز ميتواند ايجاد شود. همچنين تركيبات سولفور و روغن گرفته شده از Allicin،التهاب آور و جزء تركيبات حساسيت زا هستند و بعنوان بيشترين تركيبات آلرژي زا در سير و پياز شناخته مي شوند.
اثرات دارویی:
Ajoene موجود در سير خام و مكمل هاي آن داراي خواص آنتي ترومبوتيک است و مانند وارفارين، فعاليت هاي ضد انعقادي دارد. به همين دليل در افرادي كه سير خام زياد مصرف ميكنند، خونريزيهاي طولانی مدت ديده ميشود . مكمل هاي دارويي توليدشده از سير و پياز اثرات خود را با افزايش آنزيمp450 در كبد اعمال ميكنند. اين آنزيم مسئول تركيبات شيميايي و متابوليسم هاي اگزوژن است و جذب هماهنگ پياز با Quercetin ميزان نياز به سيكلوسپورين را كاهش ميدهد.
با توجه به مطالعات انجام شده درخصوص اين دو گياه، از پياز و سير ميتوان بعنوان تركيبات بسيار مناسب در توليد محصولات غذايي استفاده نمود. براي انجام اين كار، نياز به شناخت همه مشخصه هاي ارگانوليتيک و فعاليتهاي زيستي آن دو ميباشد. مسأله بسيار مهم ديگر، در ارتباط با بو و مواد خارج شده از سير و پياز ميباشد. علاوه بر آن، حساسيت تركيبات فعال سير و پياز به گرما ميتواند اثرات معكوسي در درمان بيماريهاي قلبي- عروقي، سرطانها و ديابت داشته باشد. از اين رو، مطالعات جديد را بايد به سمتي سوق داد كه منجر به توليد تركيبات و محصولات غذايي بدون بو و مزه از سير و پياز گردد تا همه خواص زيستي موجود در آن دو حفظ شود.
اگرچه سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) سیر را برای انسان بی خطر می داند، اما می تواند باعث تحریک معده شود، به ویژه اگر در دوزهای بالا توسط افراد حساس مصرف شود. برای ارزیابی ایمنی سیر، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده انجام شد، عوارض جانبی مانند بی‌خوابی، استفراغ، سوزش سر دل، سرگیجه، اسهال ، تهوع، نفخ، برافروختگی، سردرد، تعریق، بوی بد بدن، مشاهده شد.مصرف سیر خام در دوزهای بالا با معده خالی می تواند تغییراتی در فلور روده، نفخ و ناراحتی های گوارشی ایجاد کند علاوه بر این، دوزهای بالا منجر به کاهش وزن و کم خونی ناشی از لیز گلبول های قرمز (RBCs) شد، در حالی که تجویز 5 میلی لیتر بر کیلوگرم آب سیر خام منجر به آسیب معده شد که در نهایت منجر به مرگ شد.
درپايان، بايد گفت كه سير و پياز به مقدار كافي مصرف شوند. پژوهش ها در بخش هاي صنعتي بايد با بهبود مراحل و روش هاي استخراج صورت گيرد و در پي بدست آوردن خواص سير و پياز و مشتقات آن با كيفيت بالا و حفظ و بهبود خواص زيستي آن دو باشد. همچنين با توجه به خواص ضد ليشمانيايي سير لازم است مطالعات آزمايشگاهي عصاره و اسانس اين گياه بر مدل هاي حيواني ارزيابي شوند.
لازم است جهت کمک به سلامت خود و قدم نهادن در این مسیر همراه با آگاهی از وب اپلیکیشن “بیاب سلامت” کمک بگیرید.
مهندس مینا ناظمی
ارشد گیاهان دارویی
1. Choudhary, S., et al., Pharmacological properties and phytoconstituents of garlic (Allium sativum L.): A review. Biological Sciences; 2022.
2. Gudalwar, B.R., et al., Allium sativum, a potential phytopharmacological source of natural medicine for better health. GSC Advanced Research and Reviews; 2021.
3. El-Saber Batiha, G., et al., Chemical constituents and pharmacological activities of garlic (Allium sativum L.): A review. Nutrients; 2020.
4.Fakhar M, Montazeri M, Darabinia M, Banimostafavi ES, Rafiei A. An overview on therapeutic effects of garlic and onion in traditional medicine and Islamic narrations. Journal of Religion and Health; 2017.
