سوالی که برای خیلی از افراد پیش می‌آید این است که گوجه فرنگی خام بهتر است یا پخته؟
هر دو مورد دارای مواد مغذی فراوانی هستند و تفاوت‌های مواد مغذی در گوجه‌فرنگی خام و پخته به دلیل فرآیند پختن و تاثیر آن بر مواد مغذی موجود در این میوه، روشن می‌شود. در ادامه به بررسی چند نمونه از مواد مغذی و تغییرات آنها اشاره می‌کنیم:
1. ویتامین C: ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان مهم است که به سلامت پوست، سیستم ایمنی، و جذب آهن کمک می‌کند. پختن می‌تواند تا متوسط 15 درصد منجر به کاهش ویتامین C در گوجه‌فرنگی شود. اما کاهش ویتامین C در گوجه‌فرنگی‌های پخته شده نباید باعث نگرانی شود، زیرا شما می‌توانید ویتامین C را با مصرف سایر سبزیجات و میوه‌ها دریافت کنید؛ چرا که آنچه که در مصرف گوجه‌فرنگی اهمیت دارد، وجود مقادیر بالای لایکوپن در گوجه‌فرنگی پخته شده است که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.
2. لایکوپن: لایکوپن آنتی‌اکسیدان قدرتمند گوجه فرنگی است که به عنوان پیگمانت قرمز در گوجه فرنگی وجود دارد. پختن گوجه می‌تواند تا ۱۷۱ درصد افزایش محتوای لایکوپن را فراهم کند و قابلیت جذب آن را افزایش دهد. لایکوپن از خانواده کاروتنوئید‌هاست که از وقوع بیماری‌های قلبی، بسیاری از سرطان‌ها مانند ریه، معده، پروستات و همچنین سرطان سینه جلوگیری می‌کند. لازم به ذکر است که ۹۴٫۵ درصد وزن گوجه‌فرنگی خام از آب تشکیل شده که در فرآیند تهیه رب گوجه‌فرنگی، آب موجود در آن کاهش یافته و بنابراین لایکوپن آن غلیظ‌تر می‌شود.
3. ویتامین A: گوجه‌فرنگی دارای ویتامین A (بتاکاروتن) است که برای حفظ دید، رشد سلول‌ها، و ایجاد موکوس‌های ترشحی مهم است. این ویتامین نیز ممکن است در حین پختن کاهش یابد.
4. پتاسیم: گوجه‌فرنگی دارای مقدار زیادی پتاسیم است که به حفظ فشار خون و تعادل آب و الکترولیت‌ها در بدن کمک می‌کند. پختن باعث می‌شود که مقدار پتاسیم در گوجه‌فرنگی کاهش یابد.
5. فیبر: فیبر گوجه‌فرنگی به صورت خام و پخته به شکل مشابهی وجود دارد. این ماده مهم برای سلامت گوارش، کاهش قند خون، و کنترل وزن است.
در نهایت، در انتخاب میان گوجه‌فرنگی خام و پخته، می‌بایست به نیازها و ترجیحات خود توجه کنید. در برخی موارد، ممکن است بهتر باشد گوجه‌فرنگی را پخته مصرف کنید تا بهره‌وری بهتری از برخی مواد مغذی داشته باشید.
احتیاط در مصرف گوجه فرنگی
بسیار مهم است که به خاطر داشته باشیم آنچه برای یک فرد مفید است می‌تواند برای فرد دیگر خطرآفرین یا حتی تهدیدکننده زندگی باشد، پس در انتخاب مواد غذایی همیشه باید همه جوانب در نظر گرفته شود و تحلیل و آنالیز فردی با توجه به شرایط سلامتی افراد بسیار اهمیت دارد. "بیاب سلامت" یک وب اپلیکیشن علمی و کاربردی است که توسط هوش مصنوعی و مشاوره متخصصین تغذیه می‌تواند تحلیل‌های تغذیه‌ای شما را با توجه به وضعیت سلامت و بیماری‌ها یا نگرانی‌ها، به صورت دقیق پایش کند و با کمک راهنمایی این برنامه کاربردی شما می‌توانید کلیه نیازهای تغذیه و ملاحظات ویژه سلامتی خود را دریافت کنید.
برخی افراد ممکن است نیاز داشته باشند مصرف گوجه‌فرنگی را محدود یا کاملاً حذف کنند. افراد زیر ممکن است در برخی موارد نیاز به ملاحظات ویژه در مصرف گوجه‌فرنگی داشته باشند:
1. آلرژی: اگر فرد دچار آلرژی به گوجه‌فرنگی یا دیگر مواد غذایی مشابه است، باید از مصرف آن خودداری کند تا از واکنش‌های آلرژیک جلوگیری شود.
2. مشکلات گوارشی: برخی افراد ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی مانند اسهال یا مشکلات معده نیاز داشته باشند که مصرف گوجه‌فرنگی را محدود کنند، زیرا ممکن است برای آنها دشواری در هضم داشته باشد. بهتر است گوجه فرنگی همراه تخم مرغ و روغن (املت) تهیه نشود چون بسیار دیرهضم میگردد؛ ولی اگر گوجه فرنگی به صورت خام در کنار تخم مرغ آبپز خورده شود هضمش آسان می‌شود. سرخ کردن گوجه فرنگی باعث سنگین شدن و دیر هضم شدن آن می‌شود.
3. بیماری کولیت: لازم است افراد مبتلا به این بیماری از مصرف گوجه فرنگی خام پرهیز کنند. این افراد باید گوجه فرنگی را بدون پوست و تخم و کاملا پخته مصرف نمایند.
4. سندرم دی جورج: برخی افراد ممکن است به علت داشتن سندرم دی‌جورج (یک اختلال در عملکرد کلیه‌ها) نیاز داشته باشند که مصرف پتاسیم (که در گوجه‌فرنگی وجود دارد) را محدود کنند.
5. مصرف داروهای خاص: برخی داروها ممکن است با گوجه‌فرنگی تداخل داشته باشند. به عنوان مثال، برخی داروهای مرتبط با کنترل فشار خون ممکن است تداخل با پتاسیم موجود در گوجه‌فرنگی داشته باشند.
6. سن بالا: برخی افراد مسن ممکن است به دلیل مشکلات خاص سلامتی، نیاز داشته باشند که مصرف گوجه‌فرنگی را محدود کنند، مخصوصاً اگر دارای مشکلاتی در کنترل فشار خون یا مشکلات گوارشی باشند.
پس در صورت وجود مشکلات سلامتی خاص یا استفاده از داروهای خاص، مشورت را فراموش نکنید.
