معجزه عنصر کلسیم

کلسیم یک ماده معدنی ضروری است که در تعداد زیادی از عملکردهای حیاتی بدن نقش دارد. کلسیم اغلب با سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها مرتبط است، اگرچه نقش مهمی در لخته شدن خون، کمک به انقباض ماهیچه‌ها و تنظیم ریتم طبیعی قلب و عملکرد عصبی دارد. همچنین مصرف مناسب کلسیم فواید زیادی از جمله کاهش اختلالات فشار خون در دوران بارداری و به ویژه در بین جوانان، پیشگیری از پوکی استخوان، سرطان روده بزرگ و کاهش میزان کلسترول دارد. حدود 99 درصد کلسیم بدن در استخوان‌ها ذخیره می‌شود و 1 درصد باقیمانده در خون، ماهیچه‌ها و سایر بافتها یافت می‌شود.

اگر سطح کلسیم خون خیلی کم شود، هورمون پاراتیروئید بدن (PTH) به استخوان‌ها سیگنال می‌دهد که کلسیم را در جریان خون آزاد کنند. این هورمون همچنین ممکن است ویتامین D را برای بهبود جذب کلسیم در روده فعال کند. در همان زمان، هورمون پاراتیروئید به کلیه‌ها سیگنال می‌دهد که کلسیم کمتری در ادرار ترشح کنند. زمانی که بدن کلسیم کافی داشته باشد، هورمون دیگری به نام کلسی تونین ترشح می‌شود. این هورمون با توقف آزادسازی کلسیم از استخوان‌ها، سطح کلسیم را در خون کاهش می‌دهد و به کلیه‌ها سیگنال می‌دهد که بیشتر از آن در ادرار خلاص شوند.

منابع کلسیم

بدن کلسیم مورد نیاز خود را از دو طریق دریافت می‌کند. یکی از طریق خوردن غذاها یا مکمل‌های حاوی کلسیم و دیگری با جذب کلسیم در بدن است. در واقع، اگر به اندازه کافی غذاهای حاوی کلسیم مصرف نکنید، بدن کلسیم را از استخوان‌ها خارج می‌کند. بنابراین، برای دریافت کلسیم مورد نیاز باید به رژیم غذایی خود تکیه کنید. غذاهایی که کلسیم بالایی دارند عبارتند از:

محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست
سبزیجات سبز تیره مانند کلم پیچ، اسفناج و کلم بروکلی
حبوبات مانند لوبیا سفید
غذاهای دریایی مانند ماهی ساردین، سالمون
نان‌های غنی‌شده با کلسیم، آب میوه‌های غنی‌شده با کلسیم

میزان مصرف کلسیم

مقدار توصیه شده رژیم غذایی (RDA: The Recommended Dietary Allowance) کلسیم برای زنان 19 تا 50 ساله 1000 میلی‌گرم در روز است. برای زنان بالای 51 سال سن، 1200 میلی‌گرم در روز و برای زنان باردار و شیرده، 1000 میلی‌گرم در روز است. همچنین، برای مردان 19 تا 70 ساله، 1000 میلی‌گرم در روز و برای مردان بالای 71 سال، 1200 میلی‌گرم در روز می‌باشد.

فواید سلامتی کلسیم برای بدن

کلسیم در بسیاری از عملکردهای بدن نقش کلیدی دارد که به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره شده است:

1. سلامت استخوان: کلسیم برای ساخت و حفظ استخوان‌ها و دندان‌های سالم ضروری است. به همین دلیل، این عنصر برای پیشگیری از بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان به‌ویژه در زنان یائسه، ضروری است.

2. لخته شدن خون: کلسیم نقش حیاتی در لخته شدن خون دارد که برای بهبود زخم و جلوگیری از خونریزی بیش از حد ضروری است.

3. عملکرد عضلانی: این ماده معدنی برای انقباض و حرکت عضلات ضروری است و به عملکرد کلی ماهیچه در بدن کمک می‌کند.

4. عملکرد عصبی: کلسیم در انتقال سیگنال‌های عصبی، تسهیل ارتباط بین مغز و سایر قسمت‌های بدن نقش دارد.

5. گردش خون: کلسیم برای گردش مناسب خون در سراسر بدن، تضمین حمل و نقل اکسیژن و مواد مغذی بسیار مهم است.

کمبود کلسیم و علائم آن

کمبود کلسیم می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی شود. برای بزرگسالان، کلسیم بسیار کم می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان یا استخوان‌های ضعیف و متخلخلی را که به راحتی می‌شکنند، افزایش دهد. پوکی استخوان به ویژه در زنان مسن شایع است. همچنین، کلسیم برای کودکان هنگام رشد و تکامل ضروری است. کودکانی که کلسیم کافی دریافت نمی‌کنند ممکن است به قد کامل رشد نکنند یا به سایر مشکلات سلامتی مبتلا شوند.

Ads

عوارض مصرف بیش از حد کلسیم

کلسیم بیش از حد در خون هیپرکلسمی نامیده می‌شود. حد بالای (UL: The Upper Limit ) مصرف کلسیم، 2500 میلی‌گرم در روز از غذا و مکمل‌ها است. افراد بالای 50 سال نباید بیش از 2000 میلی‌گرم در روز به خصوص از مکمل‌ها مصرف کنند، زیرا این میزان می‌تواند خطر ابتلا به برخی بیماری‌هایی مانند سنگ کلیه، سرطان پروستات و یبوست را افزایش دهد. برخی تحقیقات نشان داده است که در برخی افراد، کلسیم با دوزهای بالا در درازمدت در رگ‌های خونی تجمع می‌یابد و باعث مشکلات قلبی می‌شود. کلسیم همچنین یک ماده معدنی بزرگ است که می‌تواند مانع جذب سایر مواد معدنی مانند آهن و روی شود. علائم هیپرکلسمی:

1. ضعف، خستگی

2. حالت تهوع، استفراغ

3. تنگی نفس

4. درد قفسه سینه

5. تپش قلب، ضربان قلب نامنظم

به طور خلاصه، عنصر کلسیم برای سلامت کلی بدن ضروری است. کلسیم مورد نیاز بدن را می‌توان از غذاهای مختلف و در صورت لزوم از مکمل‌ها دریافت کرد. کلسیم با سایر مواد مغذی مانند ویتامین D کار می‌کند، بنابراین حفظ یک رژیم غذایی متعادل بسیار مهم است. مانند هر ماده معدنی یا ماده مغذی دیگری، باید میزان کلسیم دریافتی خود را کنترل کنید تا زیاد یا خیلی کم دریافت نکنید.